فلز مس:
مس از طریق ذوب سنگ معدن آن در دمای بالا به دست می آید و نقش مهمی در صنعت کشور دارد.
- معادن مس ایران عبارتند از: مس سرچشمه کرمان، مس سونگون تبریز، مس قلعه زری بیرجند، مس میدوک شهر بابک کرمان
سوال: چرا مس کاربرد زیادی در زندگی امروزه دارد؟
فلز مس به علت رسانایی الکتریکی زیاد، مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت مفتول شدن، کاربرد گسترده ای در زندگی امروز دارد.
کاربرد مس:
استفاده از ظروف مسی برای پختن غذا و سیم های مسی در سیم کشی ساختمان، نمونه هایی از کاربردهای این فلز می باشند.
واکنش پذیری غیر یکسان فلزها
مس اکسید = گاز اکسیژن + فلز مس
مقایسه واکنش پذیری آهن، مس، منیزیم و طلا
آهن با اکسیژن به کندی واکنش می دهد و به اکسید آهن تبدیل می شود. فلز مس نیز با اکسیژن به کندی ترکیب می شود و به مس اکسید تبدیل می شود. در حالی که اگر یک تکه نوار منیزیم را روی شعله چراغ بگیرید، به سرعت می سوزد و نور خیره کننده ای تولید می کند؛ اما طلا بر خلاف این سه فلز، اصلا با اکسیژن ترکیب نمی شود.
مقایسه سرعت واکنش پذیری چهار فلز بالا(سرعت بیشتر به ترتیب از بالا به پائین)
Mg: منیزیم
Fe: آهن
Cu: مس
Au: طلا
سوال: در شرایط یکسان ظروف مسی زودتر زنگ می زند یا ظروف آهنی؟چرا؟
ظروف آهنی- زیرا واکنش پذیری سریع تر و بیشتر دارند.
هوا
مهم ترین اجزای تشکیل دهنده هوای سالم:
نیتروژن: 78%
اکسیژن: 21%
آرگون: 0.9%
گاز کربنیک(کربن دی اکسید) و بخارآب: 0.1%
- اکسیژن : اکسیژن یکی از گازهای تشکیل دهنده هوا است که به صورت مولکول دو اتمی وجود دارد. شکل دیگری از این عنصر، گاز اوزون است که از مولکول های سه اتمی (O3) تشکیل شده است.
- اوزون: این گاز در لایه های بالایی هوای اطراف زمین و همچنین در هوای آلوده یافت می شود. گاز اوزون از رسیدن پرتوهای خطرناک و پرانرژی فرابنفش به زمین جلوگیری می کند و به صورت یک لایه محافظ عمل می کند.
سولفوریک اسید
یکی از ترکیب ها، سولفوریک اسید با فرمول H2SO4 است که کاربرد های گوناگونی دارد.
- کاربردهای سولفوریک اسید: تهیه کود شیمیایی، تهیه رنگ، تولید پلاستیک، خودروسازی، تولید شوینده، چرم سازی.
H: هیدروژن
S: گوگرد: گوگرد جامدی زرد رنگ است و در دهانه آتشفشان های خاموش یا نیمه فعال یافت می شود.
O: اکسیژن
-عنصر مهم دیگردرهوا نیتروژن است که به صورت گاز با مولکوا های دواتمی(N2) یافت می شود
- این چرخه نشان می دهد که نیتروژن دائما بین هوا وزمین و موجودات زنده درحال چرخیدن است و به مواد گوناگون تبدیل می شود ولی مقدار آن ثابت است.
گاز آمونیاک = گاز هیدروژن+گاز نیتروژن
کاربرهای گاز آمونیاک:
کود های شیمیایی
تولید مواد منفجره
کاربردهای گاز نیتروژن:
یخ سازی
تولید مواد منفجره
کود شیمیایی در کشاورزی
سوال: فلوئور و کلر چه ویژگی هایی دارند؟
فلوئور(F) یکی از موادی است که به خمیردندان می افزایند تا از پوسیدگی دندان ها جلوگیری شود. اتم این عنصر در مدار آخر خود 7 الکترون دارد. اتم عنصر کلر(Cl) نیز از نظر تعداد الکترون مدارآخر مشابه فلوئور است.
طبقه بندی عنصرها:
طبقه بندی عناصر، مطالعه آن ها را آسان تر می سازد زیرا عنصرهایی که در یک طبقه قرار می گیرند، خواص مشابهی دارند. یکی از ویژگی هایی که میتوان بر اساس آن عنصرها را طبقه بندی کرد، تعداد الکترون های موجود در مدار آخر اتم آنهاست. در این طبقه بندی معمولا عنصرهایی که تعداد الکترون مدار آخر اتم آنها برابر است، دز یک ستون قرار می گیرند.
نکته: سدیم، فلزی جامد است که با آب و اکسیژن به شدت واکنش می دهد و ازاین رو بسیار واکنش پذیر است.
نقش های آهن، سدیم، پتاسیم، ید و کلسیم در بدن:
عنصرها در فعالیت های بدن نیز نقش مهمی دارند؛ آهن در ساختار هموگلوبین خون، سدیم و پتاسیم در فعالیت های قلب، یُِد در تنظیم فعالیت های بدن و کلسیم در رشد استخوان ها موُثرند.
پلیمر
سلولز از تعداد زیادی اتم های C،HوO تشکیل شده است. مولکول های سلولز درشت اند. مولکول چربی و مولکول هموگلوبین نیز درشت اند. چنین موادی را
درشت مولکول
می نامند. دسته ای از درشت مولکول ها،
پلیمر
نام دارد. هر پلیمر از زنجیرهای بلندی تشکیل شده است که از اتصال تعداد زیادی مولکول کوچک به یکدیگر به دست می آید. - پلیمرها ممکن است طبیعی یا مصنوعی باشند. سلولز، نشاسته، گوشت، پشم، ابریشم و پنبه، نمونه هایی از پلیمرهای طبیعی اند. این پلیمرها از گیاهان یا جانوران به دست می آیند. پلاستیک نمونه ای از پلیمرهای مصنوعی است که در ساخت قطعات خودرو، مصالح پلیمرهای ساختمانی، مواد بسته بندی، بطری و وسایل شخصی، به کار می رود. پلاستیک ها در محیط زیست به راحتی تجزیه نمی شوند و برای مدت های طولانی در طبیعت باقی می مانند. سوزاندن آنها نیز بخارات سمی وارد هوا می کند. به همین دلیل آنها را بازگردانی می کنند.
پایان فصل اول
